Web Tasarım
Web tasarımı, web tasarım alanı ile yakın ilişkili bir konu olarak ele alınabilir ama kendi içerisinde ayrı bir dal olarak çok geniş bir alanı işgal etmektedir. Klasik bir web tasarımcısı web tasarım alanında çalışmaya başladığında klasik tasarım anlayışının ve alışkanlıklarının kafi olmadığını kısa süre içerisinde fark edecek ve bu iş için ek olarak tecrübe edinmesi icap ettiğinin farkına varması aslate zor olmayacaktır. Günümüzde sunulan ve üzerinde çalışılan web tasarımlar, bir sanatsal çalışma olmaktan tamamen sıyrılarak kullanıcıları yormadan daha minimalist tasarıma ve kullanıcı dostu olmakla beraber, internet sayfasında gezinmeleri için sadeleşme yolunu seçmiştir. Hemen hemen standartlaşmamış olmakla birlikte kendi kurallarını içinde barındırır.
Web Tasarım Nedir
Herhangi bir kurumun kurumsal kimliğinin yansıtılması ve tanıtım faaliyetlerinin gerçekleşmesi amacı ile ulusal ve uluslararası ağ ortamında gösterilen online sistemlere web sitesi ve bu sitelerin oluşturulma sürecine web tasarımı denir.
Metin, video, ses kaydı yada fotoğraf şeklinde tüm işitsel ve görsel çalgıları kullanarak oluşturulan parçalar web sayfalarını, aynı sistem altındaki bütün web sayfalarının bir araya gelmesi ile oluşan bütün de web sitesini oluşturur.
Web Tasarım standartları
Web standartları, değişik web sayfası görüntüleme cihazlarının, web sitesi içinde sunulan detayları ayni şekilde kullanıcıya göstermesine yardim eden bir takım teknolojileri toplamına verilen isim. Web standartları sayesinde, sunulan bilgi, elektronik ortamda görüntülenebilir hale geliyor.
Web dünyasının ana dilleri HTML (Hyper Text Markup Language) ve CSS (Cascading Style Sheets). Bu standartlar web masterlara bir sayfanın iyi mi kodlanması icap ettiğini göstermenin yani sıra İnternet tarayıcılarına bir sayfanın kullanıcıya nasıl görünmesi gerektiğini söyleyen bir takım kuralları içinde barındırıyor.
World Wide Web Consortium (W3C), Web ile ilgili tüm alanlarda araştırmaları yöneten ve standartları geliştiren ticari kurumlar ve eğitim kurumlarının konsorsiyumudur.
Web Tasarım Tarihçe
1960’ların sonlarında, internet; telefon şebekesi sistemi üzerinden bilgisayarlar içinde data aktarmak için kullanılıyordu. Bu transfer iletim denetim protokolu/internet protokolu (TCP/IP) aracılığıyla yapılıyordu. Bu aktarım sistemi, İleri seviye Araştırma Projeleri Kurumu tarafından geliştirildi. Sistem ilk başlarda özellikle Ameriak Birleşik Devletleri ordusunun ihtiyaçlarını karşılamak için geliştirilmiş olsa da, ileriki zamanlarda bazı üniversiteler tarafından da kullanılmaya başladı.
1969 senesinde, Charles Goldfarb, Edward Mosher ve Raymond Lorie şeklinde dehalar ARPANET’in yanı sıra Genelleştirilmiş İşaretleme Dili (GML) de geliştirdi. GML o günden itibaren, büyük informasyon sistemlerindeki metin yönetiminin kolaylaştırmak için kullanıldı.
1980 senesinde, ABD Ulusal Standartlar Enstitüsü (ANSI) komitesi GML üzerinde çalışmaya başladı ve Standart GML veya SGML üzerine bir çalışma taslağı yayınladı. Bu yayım daha sonra resmi dairelerde, araştırma şirketlerinde ve okullarda standart sistem olarak kullanıldı. Birkaç yıl sonra, İsviçre’de, Nükleer Parçacık Fiziği Laboratuarında CERN üzerine çalışan Tim Berners Lee adındaki bir bilim adamı, Web sayfalarının yapısını tanımlayabilmek için, Web Sayfası Yazım Dilini (HTML) geliştirdi. Bu HTML versiyonu bozup metne dönüştüren, standart Web sayfası yazım dili prokolü ve tarayıcı programıdır. HTML herhangi bir tablo, grafik, ses, video ve matematik sembollerinde, multimedya resimlerinde ve birçok içerikte kullanıldı. Web’in hızlı bir gelişim gösterdiği dönem yine 1980lere denk gelmektedir. İnternet Sunucuları Ağı, bilgisayar ağı üzerinde bildirişim metotlarını ortaya çıkaran bilim adamı tarafından geliştirilmiştir.
Web Tasarım Erişebilirlik
Web standartları, bazı erişebilirlik kurallarını içerdiğinden, internet sayfası kodlama standartlarını tatbik eden bir web sayfası, erişebilirlik yolunda doğru bir adım atmış olacaktır.
Web erişilebilirliği özürlü kişiler tarafından Web sayfalarının kullanılabilmesi anlamına gelir. Daha detaylı açıklamak gerekirse; Web sayfalarına erişilebilirlik; sayfaların özürlü kişilerin algılayabileceği, anlayabileceği, gezinebileceği, etkili bir şekilde kullanabileceği ve bunun yanında da içerik yaratıp, katkıda bulunabileceği bir halde tasarlanmasıdır.
Web erişilebilirliği görme, işitme, fizyolojik, konuşma, idrak etme ve sinirsel özürlülerin de dahil olduğu tüm özürlü kişileri içermektedir. Daha fazla bilgi "Özürlü kişiler Web'i iyi mi kullanır" belgesinden elde edilebilir, bu belgede özellikle "farklı özürlerin Web kullanımını iyi mi etkilediği" ve "farklı senaryolarla özürlü kişilerin Web'i nasıl kullandığı" açıklanmıştır.
Dünyada özürlü olduğundan dolayı Webi kullanırken olumsuz olarak etkilenen milyonlarca insan vardır. Mevcut birçok web sitesi içerdikleri erişilebilirlik engellerinden dolayı özürlü kişilerin ulaşımını çok zor yada olanaksız kılmaktadır. Oysa internet sayfaları yada yazılımları erişilebilir yapılsa, özürlü kişiler de Web sayfalarını etkili bir şekilde kullanabilecektir.Web'in eğitim, işletme, tecim, devlet işleri ve eğlence alanlarındaki rolü gün geçtikçe artmaktadır. Özürlülerin de toplumda etken bir rol oynamasına olanak tanıdığı olan erişilebilir bir Web, birçok alanda özürlü kişilere eşit olanaklar sağlamak için şarttır.
Web, özürlü kişilere informasyon ulaşımı ve iletişimi açısından eşi görülmemiş bir olanak sağlamaktadır. Daha çok data "İşletmeniz için Web erişilebilirliği incelemesi: toplumsal etkenler" belgesinin "Web erişilebilirliği toplumsal bir mevzudur" kısmınden elde edilebilir.
Web Tasarım Ulaşılabilirlik
Eğer sunum ve bilgiyi, yeni geliştirilen CSS kuralları ile ayırırsanız, sunulan bilgi, herkese ve her cihaza ulaşabilecektir. Kullanıcı, ister bir bilgisayar isterse cep telefonu tarayıcısı ile aynı bilgiye sorunsuz bir halde ulaşabilecektir.
Web Tasarım Hızlı yüklenme
CSS ile geliştirilen bir web sayfası ile tablo kullanılarak yapılmış bir web sayfası arasındaki boyut farkı yüzde 25 ile 50 içinde değişmektedir. Hızlı olduğunu planladığınüz bir web ana sayfasını bilgisayarınıza kayıt ederek ve boyutuna bakarak bunu daha iyi ayırt edeceksiniz.
Hızlı Yükleme İpuçları
Yavaş web bağlantıları yüzünden ziyaretçilerinizin uzun süre sitenizin açılmasını beklemelerini engelleyebilirsiniz. Ek olarak arama motorları algoritmaları da yükleme süreını dikkate alacaktır. Programlama tasarımı yaparken ve sitenizi optimize ederken aşağıdaki ipuçlarına dikkat etmeniz fayda elde edecektir:
1. Optimize edilmiş HTML kodu
Sitenizin istenmeyen etiketlerinin yada kırık bağlantılarının olmadığını ve optimize edilmiş olduğundan emin olun. Web sayfalarındaki hatalar web sitenizi yavaşlatabilir.
2. Maksimize içerik alanı
Bu bir tek yükleme süresini kısaltır, sitenizinn okunabilirliği artırır.
3. Grafik, Flash ve scriptlerin kullanımıGrafik, flash yada script kullanırken boyutlarının yüksek değerlerde olmamasını sağlayın. Bu web sayfanızın boyutuna önemli katkıda bulunur, bu nedenle onları mümkün olan en aza indirerek deneyin.
4. Mümkün olduğunca basit tasarımlar
karmaşık tasarımlar sayfalarınızı yavaşlatır. Google, Yahoo şeklinde siteleri göz önüne alın, ne kadar az karmaşa olduklarını inceleyin.
5. Grafik butonlar yerine metin linkler
Grafik butonlar yerine CSS kullanarak görsel metin bağlantılar yapabilirsiniz. Bu da sitenizin hızına önemli katkıda bulnacaktır.
6. Server Side Include (SSI) dosyaları
SSI dosyaları web sunucusunun önbelleğine bir kez yüklenir ve böylece yine yeniden yükleme yapmadan ihtiyaç duyduğunuzda çağırarak daha seri sayfalar yapabilirsiniz.
7. Tablolar yerine div etiketleri kullanın
Bu konu her ne kadar hala tartışmalı da olsa meydana getirilen araştırmalar iç içe yapılmış çok miktardaki tablonun divlerle meydana getirilen tasarımlarına nazaran daha yavaş bulunduğunu kanıtlamıştır. Sadece unutmayın burada bahsedilen tablolar iç içe yapılmış çok miktardaki tabloyu içermektedir.
8. Gmeşhurk düşünmeyin
Yeni gelişen teknikleri takip ederek ve korkmadan kullanarak web tasarımlarınızı gelecekte tekrar tekrar güncellemekten kurtulursunuz. Hem de sayfalarınızın yüklenme sürelerini mümkün olduğunca hızlandırmış olmuş olursunuz.
Web Tasarım Düşük bant genişliği kullanımı
Web sayfalarınızı barındıran yer sağlayıcı şirket, kullandığınız İnternet trafiğine orantılı olarak aylık para talep edebilir. Eğer web standartları ile hazırlamış olduğunuz sayfaların boyutu ufak ise, web siteniz daha düşük bir İnternet trafiği oluşturarak size ya da müşterinize para tasarrufu elde edecektir.
Bant genişliği, bir iletim ortamının veya komünikasyon kanalının kapasitesini ifade etmek için kullanılır. Başka bir deyişle bir kanal üzerinde taşınabilecek en fazla frekansa haiz sinyal, kanalın band genişliğidir. Bant genişliği ne kadar büyükse, belli bir süre içinde aktarılabilecek verinin hacmi de o denli büyük olur.
Bilgisayar bilimlerinde; bant genişliği yada dijital bant genişliği kullanılan veya kullanılabilen veri bildirişim kaynaklarındaki veri oranının bit/saniye cinsinden ölçülmesine denir.
Komünikasyon kanalının kapasitesi, analog sinyal kullanılıyorsa Hertz(Hz), sayısal sinyal kullanılıyorsa bps (bit per second) ile ifade edilir.
Ek olarak veri aktarımı, dijital komünikasyon ve kablosuz haberleşme, elektronik vs. Kitaplarında bant genişliği anolog sinyalin hertz cinsinden ölçümüne de denir. Bazı bilgisayar ağı uzmanları karışıklıkları önlemek için bit/saniye deki veri genişliği yerine bitrate, kanal kapasitesi,debi benzer biçimde daha yüzeysel terimler seçerler.
Bant genişliği temelde salt teknik bir mevzu değildir; bildirişim altyapısının niteliğini belirler, dolayısıyla politik ve ekonomik örutubet de taşır.[2] İnternetin yaygınlaşmasıyla küçük çaplı devletlerin yayıncıların problemlerinden bir tanesi haline gelmektedir.
Web Tasarım Arama motorlarında sıralama
Web sitenizin tasarım ve görünümünü değiştirmeden, daha fazla ve kaliteli ziyaretçiyi web sitenize çekebilmeyi; arama motoru optimizasyonu ile sağlayabilirsiniz.Optimize edilerek oluşturulmuş web sayfaları ile arama motorlarında ilk sıralarda yer almanız mümkün olabilir.
Arama motorlarının mantığını bilmeniz önemlidir. Örneğin; google, mükemmel bulunduğunu organize ettiğinüz flash ile geliştirilmiş web sitenizin içerisinde bir tek text tabanlı arama yaparak indekslemeye çalışacaktır. Flash ile meydana getirilen web sitelerinin muhteviyatında bulunan yazılar arama motoru robotları tarafından okunamadığından sayfalarınız google vb. Arama motorları tarafınca listelenemeyebilir. Fakat flash kullanılan bir web sitesinin html kodunun içindeki meta tag ve key wordslerini girerseniz yalnız bunlar göz önünde bulundurularak indexlenecektir.
Google flash ile yapılmış web sitelerinde artık dinamik textleri okuyabilmektedir. Web sayfalarınızı statik text yerine dinamik text ile inşa ederseniz bulunabilirliğiniz artacak ve buda sizin yararınıza olacaktır.
Web Tasarım Bakım kolaylığı
Güncel kodlama sistemleri ile geliştirilen bir web sitesinde informasyon ve sunumun ayrılması yardımıyla; eğer site içinde, sitenin tümünü etkileyecek bir değişlik yapılması gerekiyorsa, CSS dosyası üzerinde yapılacak bir düzenleme ile tüm siteyi etkileyecek bir değişiklik gerçekleştirilebilir. Bu şekilde her bir sayfayı tek tek düzenlemek yerine tek bir dokunuş ile probleminin üstesinden gelebilirsiniz.
Web Tasarım enstrumanlar
- Photoshop
- Fireworks
- Dreamweaver
- Frontpage
- Flash programı.
İlk iki program web tasarımı için yeterlidir. Ancak daha üst düzey web tasarım yapmak isteyenler ne olursa olsun flash programı da kullanmalıdır.Asp , php , veya asp.Net de tasarımın vazgeçilmezlerindendirler. Site içinde yazılım yapabilmek için programlama dili bilmeye de gerek vardır.
Kaynaklar